कानोसा

सामान्य रसिक आणि शास्त्रीय संगीताचा रसिक यां मध्ये नाही म्हंटलतरी एक प्रकारची जातीयता समाजात पाहायला मिळते. शास्त्रीय संगीत ऐकणारे म्हणजे खूप बुद्धिवान, दर्दी रसिक आणि सधन अशा विशेषणाने संबोधले जातात. परंतु पुलंनी सांगितल्याप्रमाणे काही लोक अशा शास्त्रीय संगीताच्या कार्यक्रमात चक्क झोपदेखील काढतात आणि अगदी अशाच प्रकारचा अनुभव अच्युत गोडबोले यांनीही त्यांच्या "नादवेध" या पुस्तकात नमूद केला आहे. याचाच अर्थ असे काही लोक संगीताचा आस्वाद घ्यायला नव्हे तर वर नमूद केलेली विशेषणे आपल्यासमोर लागावी म्हणून अशा कार्यक्रमाला हजेरी लावत असतात. माझ्यामते तर शास्त्रीय संगीताचा आनंद घेण्यासाठी त्याचे बारकावे, राग किंवा त्याचा इतिहास माहित असण्याची अजिबात गरज नसते. जे मनाला भिडेल ते संगीत आपल होऊन जात असत आणि मग त्याचा राग वैगेरे या गोष्टी गौण असतात. पंडित भीमसेन जोशींच "तीर्थ विठ्ठल" हे गाण कुणाला आवडत नाही? नुकतच माझ्या वाचनात आल कि या गाण्याला विविध रागांचा साज चढवण्यात आलाय. पण या गोष्टी माहित नसतानाही लोकांना ते आवडलं त्याच एक कारण म्हणजे अनमोल अस हे गाणं रसिकां

मला मराठी फिल्म्स थियटर मध्ये जाऊन पाहण्याची सवय आहे, सर्वच नाही पण निवडक सिनेमे मी हमखास पाहतो. असो. या सवयीप्रमाणे मी १४ ऑगस्टला कांजुरमार्गच्या हुमा थियटर मध्ये मित्रासोबत त्याच दिवशी प्रदर्शित झालेला "डबल सीट" सिनेमा पाहायला गेलो होतो. आणि थियटर हाउसफुल होत. सरकारी नियमाप्रमाणे सिनेमा सुरु होण्याआधी राष्ट्रगीत लागत. थियटर नुसार वेगवेगळ्या थीमची राष्ट्रगीत सादर केली जातात. ह्यावेळी राष्ट्रगीताची थीम होती "सामान्य भारतीयाला समर्पित राष्ट्रगान". खूपच सुंदर सादरीकरण असल्याकारणान सार थियटर मंत्रमुग्ध होऊन शांतपणे उभे राहून पाहत होत. राष्ट्रगीत संपल आणि जोरात एक आवाज एकू आला. तो सवयीप्रमाणे "भारतमाता कि जय!" वैगेरे नव्हता. तो होता "कोण आहे तो पुढे बसलेला?? तो अपंग आहे का?? उठवा त्याला." तावतावने एक मध्यम वयाची स्त्री ओरडत होती. तिचा ह्या विचारण्याने आम्हा सर्वांच लक्ष त्याच्याकडे गेल, तो मुलगा पायावर पाय टाकून निवांत मोबाईल मधले फोटो पाहत बसला होता. त्याला त्या बोलण्याच सोयरसुतक नव्हतं. त्या स्त्रीच्या ओरडण्याने बर्याच लोकांच्या कं